Jubileusz sercański 2024-2028 – Parafie i dzieła prowadzone przez Zgromadzenie Księży Sercanów w Polsce.
Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Sosnowcu, w której opiekę duszpasterską pełnią Księża Najświętszego Serca Jezusowego i o której pisaliśmy całkiem niedawno, jest parafią, w której każdy możne odnaleźć miejsce dla siebie – niezależnie od wieku.
W sercańskiej parafii w Sosnowcu istnieje wiele wspólnot, zaczynając od Róż Żywego Różańca – obecnie 10 Róż - jednej z najdłużej działających grup parafialnych, która w październiku 2025 roku obchodziła swój Jubileusz 40-lecia, przez Apostolat Margaretka, zrzeszający ponad 140 osób, a istniejący w parafii od 2003 roku, którego celem jest codzienna modlitwa za konkretnych kapłanów. Działają tutaj również Chór Parafialny, Scholka od Serca, Ruch Sercańskiej Młodzieży, Grupa Ewangelizacyjna Colligendi czy Liturgiczna Służba Ołtarza. Jest liczna, bo ponad 120 osobowa wspólnota Straży Honorowej NSPJ. Jest również działający od 1992 r. Apostolat dobrej śmierci, jest Grupa Nadzieja, Solidacja Mariańska, Rycerze Kolumba, Wspólnota Brata Alberta oraz Oaza Rodzin Domowy Kościół, która w ostatnim czasie na nowo się odradza. O kilku z tych wspólnot wspomnimy szerzej, aby przybliżyć przez to jeszcze bardziej klimat sosnowieckiej parafii.
Służba Słowu
W parafii powstała prężnie działająca grupa świeckich lektorów – kobiet i mężczyzn, którzy regularnie czytają Słowo Boże podczas liturgii niedzielnych i w dni powszednie. Obecnie do wspólnoty należy około trzydziestu osób. Lektorzy nie mają sztywnego grafiku, lecz wpisują się na listę według swoich możliwości i dyspozycyjności, co pozwala na dużą elastyczność i zaangażowanie osób w różnym wieku – od młodych dorosłych po starszych parafian.
Choć w diecezji pojawiła się zachęta do tworzenia grup nadzwyczajnych szafarzy Komunii Świętej, ks. proboszcz Tomasz Flak SCJ zdecydował, że w Środuli warto zacząć od czegoś bliższego i bardziej zrozumiałego dla wspólnoty parafialnej – od formacji lektorów świeckich. Jak podkreśla, to taki naturalny pierwszy krok, który pozwala parafianom stopniowo dojrzewać do większej odpowiedzialności świeckich za liturgię i posługę w Kościele.
Grupa lektorów świeckich ma swoje spotkania formacyjne raz w miesiącu (z wyjątkiem wakacji), w czasie których rozważają Słowo Bożego w duchu lectio divina. W ramach formacji odbywają się także zajęcia praktyczne – m.in. z emisji głosu, poprawnej wymowy i obsługi mikrofonu. Prowadzą je zaproszeni goście, jak ks. prof. Leszek Szewczyk z Katowic, który w ostatnim czasie przeprowadził dla grupy dwa spotkania warsztatowe.
Ks. Tomasz cieszy się, że grupa lektorów rozwija się dynamicznie, a ich obecność przy ambonie inspiruje innych do większego zaangażowania w życie parafii. – Najpiękniejszym świadectwem jest widok małżeństwa, które razem czyta Słowo Boże, z dzieckiem przytulonym do rodziców – podkreśla proboszcz.
Apostolstwo Dobrej Śmierci
Dość oryginalną i zarazem głęboko maryjną formą wspólnoty, nie często spotykaną w innych parafiach, jest Apostolat Dobrej Śmierci, bardziej oficjalnie zwany Stowarzyszeniem Matki Bożej Patronki Dobrej Śmierci. Jego duchowość zakorzeniona jest w nabożeństwie do Matki Bożej Bolesnej i św. Józefa – patrona dobrej śmierci. Stowarzyszenie, zatwierdzone przez papieża Piusa X w 1908 roku, w Polsce pozostaje pod duchową opieką Misjonarzy Świętej Rodziny. W Środuli wspólnota powstała w 1992 roku z inicjatywy parafian, przy współudziale pierwszej zelatorki, pani Bogumiły Jasińskiej.
Członkowie Apostolstwa modlą się o nawrócenie grzeszników, wytrwanie w dobru oraz o łaskę szczęśliwej i świętej śmierci. Struktura Apostolstwa obejmuje trzy stopnie zaangażowania – od osób modlących się indywidualnie, poprzez bardziej aktywnych członków, aż po tych, którzy w pełni uczestniczą w życiu wspólnoty. Wspólnota liczy obecnie około 600 osób i w większości są to osoby na pierwszym stopniu formacji. Około 30 osób, to członkowie mocno zaangażowani którzy spotykają się raz w miesiącu – w każdy trzeci wtorek o godz. 19.00 – na wspólnej modlitwie i formacji duchowej. Moderatorem tej grupy parafialnej jest ks. Zenon Strykowski SCJ.
Dobrzy jak chleb
Jedną z najbardziej zakorzenionych w codzienności parafii wspólnot jest Grupa św. Brata Alberta, pełniąca funkcję parafialnego zespołu charytatywnego. Jej członkowie troszczą się o osoby starsze, chore i samotne, odwiedzając je w domach, pomagając w drobnych naprawach, zakupach czy po prostu poświęcając im czas i uwagę — tak, by nikt w parafii nie czuł się pozostawiony sam sobie. To szczególnie cenne na Środuli, gdzie wielu mieszkańców to osoby w podeszłym wieku. Wspólnota przygotowuje również paczki świąteczne na Boże Narodzenie i Wielkanoc oraz inne formy wsparcia materialnego.
Grupa opiekuje się także domem "Iskierki”, który w przeszłości służył jako świetlica dla dzieci i miejsce wydawania posiłków. Po latach i koniecznym zamknięciu budynku, został on wyremontowany, najpierw z myślą o przyjęciu dziesięcioosobowej rodziny z Ukrainy. Gdy rodzina mogła przeprowadzić się do lokum zapewnionego przez Caritas, dom został otwarty na nowo — tym razem jako parafialna kawiarenka. W każdą niedzielę po Mszach o 9.00 i 10.30 parafianie mogą zatrzymać się przy kawie i cieście, spotkać się z księżmi i ze sobą nawzajem. To prosta, ale bardzo realna przestrzeń budowania relacji i przełamywania anonimowości wielkiej, ponad dziesięciotysięcznej parafii. Wolontariusze z grupy przygotowują grafiki dyżurów, pieką ciasta, dbają o wystrój i atmosferę miejsca.
Kolejnym etapem rozwoju działań charytatywnych stanie się uruchomienie Klubu Seniora. W 2024 roku wyremontowano drugą część domku, aby stworzyć w nim przyjazne miejsce spotkań. Klub dopiero się organizuje — będą odbywać się w nim warsztaty, drobne aktywności i spotkania tematyczne, a w najbliższych miesiącach powstanie plan regularnych zajęć. Jak podkreśla ks. proboszcz Tomasz Flak SCJ, celem tej inicjatywy jest nie tylko pomoc, lecz także budowanie bliskości: „Każde spotkanie wspólnotowe jest okazją, by naprawdę się zobaczyć. W tak dużej parafii łatwo o anonimowość — a tu chodzi o to, byśmy znowu stali się dla siebie sąsiadami.”
Wyjątkowe duszpasterstwo
Choć w tej chwili, po wielu latach, zakończyło już swoją działalność, to ze względu na jego wyjątkowość, warto nim wspomnieć - duszpasterstwo osób niesłyszących. Regularnie, mniej więcej raz na kwartał, sprawowano Eucharystię w języku migowym, po której odbywały się spotkania w domku charytatywnym „Iskierki”. Pierwszym opiekunem wspólnoty był ks. Kazimierz Dadej SCJ, znający język migowy. Duszpasterze angażujący się w tę posługę nie tylko spowiadali w języku migowym, ale także organizowali pielgrzymki do sanktuariów – m.in. w Częstochowie, Piekarach Śląskich, Panewnikach czy Krakowie.
Ważną postacią związaną od początku z tym środowiskiem była pani Eugenia Adamkiewicz, animująca spotkania i ucząca duchownych języka migowego.
Obecnie Msze święte dla niesłyszących nie są już tu odprawiane. Duszpasterstwo to z czasem zanikło – przede wszystkim ze względu na wiek i stan zdrowia jego członków. W Sosnowcu działają obecnie trzy ośrodki wspierające osoby niesłyszące i to w nich teraz koncentruje się pomoc dla tych osób. Choć działalność parafialna w tej formie nie jest już kontynuowana, pozostaje ona ważnym świadectwem otwartości i wrażliwości wspólnoty na potrzeby osób z niepełnosprawnościami.
Biuro prasowe
zdjęcia: ze zbiorów parafii w Sosnowcu i prywatnych zbiorów tutejszych księży